Aktualności 20. Nagroda Literacka Gdynia: nominacje w kategorii poezja
Przyjrzeliśmy się już bliżej trzem z czterech kategorii nominowanych tekstów do jubileuszowej, 20. Nagrody Literackiej Gdynia. Przyszedł więc czas na poezję.
O tym, kto zdobędzie literackie kostki, dowiemy się już za niecałe dwa tygodnie, w czasie uroczystej gali 30 sierpnia.
Anouk Herman, Silesian Gothic, Girls and Queers to the Front
Poezja Anouk Herman od początku wzbudza zainteresowanie czytelników i krytyków, nic więc dziwnego, że Sileasian Gothicznalazło się wśród nominowanych do Nagrody Literackiej Gdynia. Tym razem z rąk tej utalentowanej osoby poetyckiej dostajemy pozornie niewielką, różową książeczkę opatrzoną ilustracjami Tiny Tokar. Niepozorną, gdyż wypełnioną interesującymi utworami, zabierającymi czytających w podróż po niecodziennie postrzeganym Śląsku. I właśnie za to ostatnie Kapituła wyróżniła Silesian Gothic, podkreślając sposób, w jaki „reinterpretuje śląską tożsamość, łącząc ją z perspektywą feministyczną i queerową w rytmicznej, pulsującej formie.”
Anouk Herman jest pisarką, redaktorką i badaczką literatury queer. To jej druga nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia – poprzednią otrzymała za tom right into pod tramwaj z 2022 roku. Poza dwoma książkami poetyckimi napisała także powieść – Nigdy nie będziesz szło samo.
Agata Puwalska, Otwarte światy, Katalog Press
Gdy otwieramy Otwarte światy, zwracamy przede wszystkim uwagę na układ tekstu na stronie – poetka nie tylko bowiem posługuje się tu słowem, ale wykorzystuje również możliwości typograficzne: przestrzenie między słowami i kolejnymi wersami, kursywę czy przerzutnię. Puwalską jednak przede wszystkim należy czytać – nie w ciszy, wykorzystując mowę wewnętrzną, a głośno, by dostrzec misterną konstrukcję tomu. Zresztą to właśnie to, w jaki sposób poetka posługuje się i słowem, i przestrzenią na kartce zwróciła uwagę Kapituły Nagrody Literackiej Gdynia, która zachwyciła się „konstrukcyjną dyscypliną i konceptualnym podejściem do poetyckiej materii.”
Agata Puwalska jest poetką – wydała między innymi haka!, Funky Forst poemat pozoru oraz właśnie otwarte światy – jak i redaktorką kwartalnika Kontent i tłumaczką z języka portugalskiego. Jej teksty można było czytać w Dwutygodniku, Twórczości czy Znaku. Jej wiersze tłumaczone były na ukraiński, hiszpański, duński oraz łotewski. To jej pierwsza nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia.
Krzysztof Siwczyk, Na przecięciu arterii, Biuro Literackie
Na przecięciu arteriito wśród nominowanych poetyckich utworów kolejny przykład możliwości, jaką daje liryka. W skład tego interesującego tomu wchodzą dwa, uzupełniające się cykle poematów prozą – niejako nawiązuje do tego sam tytuł, sytuując je „na przecięciu”. Także kwestii biograficznych, co zresztą doceniła Kapituła Nagrody Literackiej Gdynia, wskazując na to, w jaki sposób Siwczyk „zaskakuje intymnym tonem i łączeniem elementów biograficznych z uniwersalną refleksją.”
Dla Krzysztofa Siwczyka nie jest to pierwsza nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia – ten poeta, eseista i krytyk literacki był nominowany w kategorii esej za Koło miejsca/Elementarz i nagrodę w tej kategorii otrzymał. Ten utalentowany pisarz wydał osiemnaście tomów wierszy oraz liczne książki krytyczno-literackie, otrzymał również szereg nagród i nominacji – był również finalistą francuskiej nagrody Prix de la revue NUNC oraz laureatem międzynarodowej Nagrody Václava Buriana. Ostatnio jego wiersze wybrane zostały wydane przez londyński Seagull Books. Regularnie pisuje felietony do tygodnika „Polityka” i zasiada w jury Nagrody Nike.
Przemysław Suchanecki, Łucznik, KONTENT
Łucznik jest tomem niezwykle ciekawym, łączącym starą i nową poetycką tradycję, nawiązującym do dzieł polskich i zagranicznych, do ruchu i statyczności. Przemysław Suchanecki mistrzowsko posługuje się słowem, by nakreślić prywatną, intymną opowieść o codzienności. Celnie łączy frazy znane z klasycznych utworów lirycznych z językiem współczesnym, odwołuje się do dawnych skojarzeń, by posłużyć się nimi w opowiedzeniu o współczesnych, niezwykle wyraźnych problemach i lękach. Kapitułę Nagrody Literackiej Gdynia urzekł przede wszystkim „precyzją obrazowania i dialogiem z różnorodnymi tradycjami literackimi.”
Przemysław Suchanecki przede wszystkim jest poetą. Wydał między innymi Wtracenie (2019) i O (2021); a jego utwory tłumaczone były na język angielski, ukraiński oraz słoweński. Pracuje również jako tłumacz poezji, polskim czytelnikom przedstawia prace Johna Ashberry’ego i Ariany Reines. To jego pierwsza nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia.
Mateusz Żaboklicki, Garadobedaro, Wydawnictwo Nisza
Garadobedaro to w pewnym sensie zbiór poetyckich, popkulturowych wspomnień Mateusza Żaboklickiego, tym swoim aspektem zwrócił uwagę Kapituły Nagrody Literackiej Gdynia, która doceniła to, w jaki sposób „zabiera czytelników w sentymentalną podróż do świata dzieciństwa, balansując między melancholią a humorem.” Ponownie Żaboklicki zachwyca uważną kompozycją tomu, jak i wpleceniem w ten nostalgiczny, pełen humoru wehikuł poważniejszej treści – ale to już trzeba Garadobedaro przeczytać i ją odszukać we własnej lekturze.
Mateusz Żaboklicki jest poetą, fotografem, tłumaczem z języków klasycznych i pisarzem. Debiutował tomem Nucić w 2021 roku. Na co dzień pracuje jako fotograf na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, a w 2024 roku w teleturnieju Milionerzy wygrał główną nagrodę. To jego druga nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia.
Pełna lista nominowanych do 20. Nagrody Literackiej Gdynia za 2024 rok. Omówienie innych kategorii znajdziecie tu: proza, przekład i esej.