Aktualności Europejskość na skalę lokalną: Nova Gorica
W ramach realizowanego w Bibliotece Gdynia projektu Europejskość na skalę lokalną mieliśmy również okazję obserwować pracę bibliotek w innych miastach wspólnoty, podejrzeć to, jakie zajęcia prowadzą oraz w jaki sposób radzą sobie z wyzwaniami codziennej pracy z czytelnikami i współpracy z samorządami. Pierwszą odwiedzoną przez nas biblioteką była słoweńska Goriška knjižnica Franceta Bevka w graniczącej z Włochami miejscowości Nova Gorica.
Biblioteka...
Goriška knjižnica jest biblioteką regionalną, prowadzącą 8 oddziałów w mniejszych, okolicznych miejscowościach, w tym 2 filie we Włoszech. Główna filia całkiem niedawno otrzymała nową siedzibę – mieszczący się w centrum miasta, obok parku i teatru, blisko zajezdni autobusowej, czteropiętrowy nowoczesny budynek. Parter i pierwsze piętro przeznaczono dla użytkowników i czytelników – to tutaj znajdują się bogate zbiory, strefy do relaksu, cichej pracy, sale warsztatowe czy dźwiękoszczelne kapsuły. Najwyższe piętro zajmują biura, a piwnicę – duża sala audiowizualna, magazyny oraz parking. Ponadto czytelnicy mogą korzystać z czynnych całą dobę i znajdujących się przy bibliotece książkomatu oraz wrzutni. Dziennie Gorišką knjižnicę odwiedza prawie 1000 osób – dla porównania w 2023 roku jedną filię naszej biblioteki odwiedzało dziennie około 98 osób, a całą sieć, nieco mniej niż 2000.
Poza wypożyczaniem bogatych zbiorów biblioteka dba o rozwój czytelniczy okolicznych mieszkańców, organizując wydarzenia literackie, jak i tematyczne. Poza tym bibliotekarze i bibliotekarki prowadzą zajęcia dla szkół i przedszkoli tak u siebie, jak również na zewnątrz, korzystając na przykład ze szkolnych pracowni komputerowych, digitalizuje zbiory i rozwija swoją ofertę cyfrową. Dzięki odpowiedniemu zaaranżowaniu przestrzeni jest również ważnym miejscem spotkań dla rodzin, dorosłych i młodzieży. Do mniejszych miejscowości bibliotekarze docierają Bibliobusem, autobusem, którego wnętrze zamieniono w małą, mobilną bibliotekę.
Ponadto Goriška knjižnica realizuje ważny z punktu widzenia swojego położenia oraz historii Słowenii projekt „Biblioteka na granicy”, w ramach którego prowadzi dwie zagraniczne filie: we włoskiej Gorycji oraz w Trieście. Tam biblioteka zapewnia dostępność materiałów i usług bibliotecznych dla mieszkających za granicą Słoweńców, organizuje spotkania związane z kulturą czytelniczą oraz inne działania na rzecz diaspory.
Filie biblioteki Novej Goricy w Trieście.
W przeciwieństwie do polskich bibliotek, aby móc wypożyczać zbiory oraz korzystać z cyfrowych zasobów Goriškiej knjižnicy należy uiszczać miesięczną opłatę w wysokości 20 euro za miesiąc (można opłacić członkostwo z góry kwartalnie lub rocznie). Z tej opłaty zwolniona jest młodzież poniżej 18 roku życia oraz osoby niezatrudnione. Z przestrzeni bibliotecznej na miejscu korzystać mogą wszyscy.
...jako część społeczności
Mieszkanki i mieszkańcy Słowenii są, jak zauważyli nasi bibliotekarze, bardzo literackim narodem – uwielbiają czytać i spotykać się ze swoimi autorami i autorkami. Między innymi dlatego wydarzenia, na których się pojawiają, zapełniają sale Goriškiej knjižnicy, niezależnie od tego, czy zaproszone osoby na co dzień parają się prozą, czy poezją. Każde takie spotkanie, zwłaszcza z pisarzami i pisarkami lokalnymi, przyciągają dużą liczbę odbiorców i odbiorczyń, pozwalając im nie tylko posłuchać oraz porozmawiać z gośćmi, ale również między sobą. W tych przedsięwzięciach biblioteka współpracuje również ze szkołami oraz lokalnymi instytucjami, przez co jeszcze bardziej wiąże się z lokalną społecznością jako ważna, animująca życie kulturalne oraz czytelnicze jednostka.
Goriška knjižnica, w ramach swoich działań cyfrowych, prowadzi portal KAMRA, na którym porządkuje, zbiera oraz opisuje historię regionu. Można na niej znaleźć nie tylko czyste informacje, ale również anegdoty, legendy, a przede wszystkim archiwalne fotografie dokumentujące zmiany, jakie zachodziły w Novej Goricy. Zamieszczane tam materiały przede wszystkim są w języku słoweńskim, sama strona posiada jednak również anglojęzyczną wersję. Jako taki portal należy również do Europeany, czyli europejskiej biblioteki cyfrowej, współtworzonej przez wiele regionalnych instytucji.
Słoweńska biblioteka nasion
Ponadto oferta biblioteki przygotowywana w odpowiedzi na różne potrzeby użytkowników i użytkowniczek: od kursów języków obcych, przez organizowane przez zewnętrzną grupę spotkania dla kobiet w ciąży czy matek przebywających na urlopach macierzyńskich, po zajęcia muzyczne organizowane przez lokalnych muzyków, wykorzystujących znajdujący się na wyposażeniu biblioteki fortepian. Dużą popularnością cieszą się warsztaty odnawiania starych książek czy doroczny, trwający cały rok i współorganizowany z czytelnikami i czytelniczkami festiwal Dni Biblioteki w Novej Goricy, w trakcie którego odbywają się koncerty, warsztaty, spotkania wokół tematy przewodniego, a także różnego rodzaju gry i zabawy.
Biblioteka pozostaje jednak, przede wszystkim, miejscem spotkań z literaturą oraz spotkań ze sobą – co rano spotykają się w niej seniorzy przy kawie lub herbacie, a młodzież po lekcjach korzysta z przestrzeni, by odrobić lekcje i po prostu pobyć ze sobą.
Sfinansowane ze środków UE. Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury (EACEA). Unia Europejska ani EACEA nie ponoszą za nie odpowiedzialności.