Aktualności Wojna i niepokój
W tym miesiącu Biblioteka Wiedzy poleca książki omawiające różne aspekty kryzysów i konfliktów, również wojennych aktualnych czy potencjalnie mogących się wydarzyć.
Naomi Klein, Doktryna szoku
Doktryna szoku opublikowana w 2007 roku to krytyczna analiza tego, w jaki sposób rządy i korporacje wykorzystują kryzysy – niezależnie od tego, czy są to klęski żywiołowe, wstrząsy gospodarcze, epidemie czy konflikty zbrojne – do wdrażania neoliberalnej polityki sprzyjającej prywatyzacji, deregulacji i oszczędnościom, promowanej przez chicagowską szkołę ekonomii Miltona Friedmana.
Autorka poświęca dużo uwagi terrorowi ustrojowemu w takich państwach jak Chile z okresu dyktatury Pinocheta, USA (huragan Katrina) czy RPA po zniesieniu Apartheidu. Wyjaśnia, w jaki sposób spowodowany szeroko pojętym kryzysem szok był wykorzystywany do tworzenia środowiska, w którym nawet radykalne reformy rynkowe można wprowadzać przy niewielkim oporze społecznym. Znajdziemy tu też przykłady tego typu reform z okresu przewrotów ustrojowych tak bliskiego nam bloku wschodniego (upadek komunizmu). Klein krytykuje to, co uważa za wzorzec „terapii szokowej” stosowanej przez rządy i korporacje do forsowania polityk, które w przeciwnym razie nie uzyskałyby poparcia społecznego.
Doktryna szoku przede wszystkim ma na celu uświadomić społeczeństwa i wezwać nas do sprzeciwu wobec takich praktyk, aby polityka w obliczu kryzysu była bardziej sprawiedliwa i demokratyczna.
Książka Naomi Klein będzie tak długo aktualna, jak rządy i globalne korporacje nie przestaną stosować tego typu taktyk.
Eliot Higgins, Bellingcat
Bellingcat to książka napisana przez brytyjskiego dziennikarza i założyciela tytułowej organizacji, opowiadająca o jej genezie i charakterze.
Bellingcat to wspólnota dziennikarzy i wolontariuszy specjalizująca się w wywiadzie typu open source (OSINT) i obywatelskim dziennikarstwie śledczym. Założona w 2014 roku zyskała rozgłos właśnie dzięki unikalnemu podejściu do dziennikarstwa śledczego, wykorzystującego publicznie dostępne dane, media społecznościowe, zdjęcia satelitarne i cyfrową analizę kryminalistyczną, szczególnie przy analizie konfliktów, naruszeń praw człowieka i wydarzeń politycznych. Głośniej zrobiło się o niej dzięki dokładnym i innowacyjnym dochodzeniom w sprawie znaczących wydarzeń globalnych, takich jak konflikty choćby w Ukrainie i Syrii (ataki chemiczne). Odegrali także kluczową rolę w dochodzeniu w sprawie zestrzelenia samolotu Malaysia Airlines MH17 nad Ukrainą w 2014 roku. W pracy dziennikarze śledczy wykorzystali dowody z otwartych źródeł do zidentyfikowania systemu rakietowego, który zestrzelił samolot.
Przez swoją pracę Bellingcat promuje przejrzystość i, co ważniejsze, rozliczalność. Często kwestionuje oficjalne narracje, podkreślając kwestie przemocy sponsorowanej przez państwo, podejmuje walkę z dezinformacją, również tą przygotowywaną przez rządy. Podkreśla również znaczenie zaangażowania społeczeństwa; szkoli innych dziennikarzy i aktywistów w zakresie technik OSINT, umożliwiając szerszej publiczności udział w pracach śledczych.
Więcej o Bellingcat i aktualnych śledztwach możecie dowiedzieć się na portalu organizacji: www.bellingcat.com
Marek Sygacz, Gruzy Kalifatu
Gruzy Kalifatu są relacją polskiego reportera, Marka Sygacza, z obszarów okupowanych i zarządzanych przez Państwo Islamskie. W książce znajdziemy również historię Państwa Islamskiego i losy jego przywódców, dowiemy się sporo o koncepcji ideologicznej kalifatu i polityce ISIS, o działaniach zbrojnych i zamachach terrorystycznych.
Autor z pomocą fikserów – lokalnych przewodników – eksploruje, często z narażeniem życia, rejony objęte działaniami zbrojnymi, tereny Iraku i Syrii, ruiny stolic kalifatu – Mosulu i Ar Rakki, zburzonych meczetów i osiedli – rozmawia z cywilami i bojownikami, robi zdjęcia. Kolejne rozdziały przeplatane są opublikowanymi fatwami i wytycznymi związanymi z odpowiednim postępowaniem, ukazując poprzez nie wymiar wpływu samozwańczego kalifatu na życie codzienne miejscowej ludności.
Ten reportaż to kolejny obraz tego, jak ekstremalne i nieoczywiste formy może przybierać fuzja religii, polityki i kultury Bliskiego Wschodu. Jest też polski wątek – proces oskarżonego o działalność terrorystyczną Marokańczyka, pierwszego, jaki miał miejsce w naszym kraju.
Annie Jacobsen, Wojna nuklearna
Zaprezentowany w Wojnie nuklearnej przez Annie Jacobsen scenariusz katastrofy ostatecznej jest na tyle prawdopodobny i możliwy, że ciężko się od niego zdystansować. Nie sposób traktować treści tej książki po prostu jako kolejnej fantastycznej wizji końca naszego świata.
Nuklearni gracze istnieją naprawdę, nasza przyszłość znajduje się w mniej lub bardziej szalonych rękach, a zdecydowana większość populacji nie ma na to praktycznie żadnego wpływu.
Już teraz, dzięki tej książce, możemy dowiedzieć się jak – z dużym prawdopodobieństwem – przebiegnie nuklearna zagłada. Już teraz i w zasadzie tylko teraz... Po fakcie już nie będzie ku temu okazji.
Książka, której trudno nie polecać a jeszcze trudnej polecać. Chcesz się całkiem załamać? Przeczytaj. Miłej lektury!
Jacek Bartosiak, George Friedman, Wojna w kosmosie
Wspólna praca Jacka Bartosiaka i George’a Friedmana to analiza kwestii związanych z militarnym wykorzystaniem przestrzeni kosmicznej oraz geopolitycznymi konsekwencjami takiego rozwoju wojskowego.
Autorzy Wojny w kosmosie poruszają w niej zagadnienia takie jak: rywalizacja mocarstw (zwłaszcza USA, Chin i Rosji) o dominację w kosmosie, technologie wojskowe, a także strategie oraz przyszłość konfliktów zbrojnych prowadzonych w otoczeniu kosmicznym.
W książce przedstawione są także wizje i scenariusze dotyczące potencjalnych konfliktów oraz ich wpływu na bezpieczeństwo globalne. Bartosiak jest znany z analizy współczesnych zagadnień geopolitycznych, a jego prace często podkreślają znaczenie innowacji technologicznych dla strategii wojennych.
Książki wybrał i opracował dla was Karol Żachowski. Po te i inne książki popularnonaukowe serdecznie zapraszamy do Biblioteki Wiedzy.